Tết Hàn thực là một trong những ngày lễ Tết quan trọng của người dân Việt Nam. Tuy nhiên rất nhiều người lại không biết Tết Hàn thực là ngày gì? Nguồn gốc, ý nghĩa của Tết hàn thực? Theo dõi bài viết dưới đây của 40weeksthemovie.com để biết thêm thông tin về ngày Tết này nhé!
I. Tết Hàn thực là gì?
- Tết Hàn thực được biết đến là một lễ hội thường ngày ở Việt Nam, theo tiếng Hán “hán thực” có nghĩa là “đồ ăn lạnh”. Cứ đến Tết Hàn thực, người dân lại làm bánh trôi, bánh chay để cúng gia tiên vào ngày 3 tháng 3 âm lịch hàng năm.
- Tết này ở Việt Nam bắt nguồn từ một phong tục được lưu truyền từ Trung Quốc cho đến ngày nay. Nguồn gốc của phong tục này có liên quan đến câu chuyện vào đời Xuân Thu giữa vua nước Tần là Tấn Văn Công và hiền sĩ Giới Tử Thôi.
- Giới Tử Thôi theo vua Tấn Văn Công mười chín năm, nếm mật nằm gai, khổ luyện. Sau đó, Tấn Văn Công giành lại được ngai vàng, trở về với Thế vương họ Trần, sau khi chết đã ban thưởng rất hậu hĩnh cho những người có công mà quên mất Giới Tử Thôi. Giới Tử Thời cũng không có bất kỳ oán hận, tin tưởng đi theo phụ hoàng phò tá là việc làm đúng đắn, hắn nghĩ cũng không có chuyện gì đáng nói.
- Vì thế, ông về nhà đưa mẹ vào núi Điền Sơn ở ẩn. Tấn Văn Công về sau nhớ ra, cho người đi tìm Tử Thôi. Nhưng vì là người không tham danh vọng, Tử Thôi nhất quyết không quay về lĩnh thưởng, Tấn Văn Công ra lệnh đốt rừng (muốn thúc ép Tử Thôi quay về). Không ngờ Tử Thôi quyết chí, hai mẹ con cùng chịu chết cháy trong rừng.
- hà vua quá đau buồn nên đã cho xây dựng một ngôi đền và ra lệnh cho dân chúng không được đốt lửa trong ba ngày mà chỉ ăn thức ăn nguội nấu để tôn vinh Giới Tử Thôi.
II. Ý nghĩa của Tết hàn thực
- Ở Việt Nam, Tết Nguyên đán đã được lồng ghép với Lễ hội mùa xuân của bánh trôi, bánh chay và đã du nhập vào Việt Nam. Lễ hội mùa xuân tháng ba của người Việt thể hiện rõ nét đặc trưng văn hóa và nếp sống độc đáo của người Việt. Tết Việt mang ý nghĩa tìm về cội nguồn, truy tìm tổ tiên, ghi nhớ công ơn của những người đã khuất.
- Mỗi năm Tết đến, mọi thành viên lại cùng nhau ngồi bên mâm cơm sum họp gia đình. Vào ngày này, các gia đình Việt sẽ chuẩn bị bánh trôi, bánh chay để cúng Phật, cúng tổ tiên, thậm chí cúng thần linh ở nhiều nơi để bày tỏ lòng thành.
- Mâm cúng lễ Tết hàn thực gồm có hương, hoa, quả tươi, trầu cau. Tránh dùng những loại quả có nhiều gai để bày mâm ngũ quả. Trên bàn thờ cũng phải có một ly nước để tượng trưng cho tấm lòng trong sáng của gia chủ khi hành lễ.
- Đồng thời, mâm cỗ cúng lễ mùa xuân truyền thống của Hàn Quốc rất cần thiết là bánh trôi, bánh chay. Lúc nào cũng phải có 5 hoặc 3 đĩa bánh trôi và 3 bát bánh chay dọn lên bàn thờ.
III. Ý nghĩa bánh trôi chay ngày tết Hàn Thực
1. Thể hiện lòng trung thành với tổ tiên
- Từ xa xưa, bánh trôi và bánh chay đã được dùng để cúng tổ tiên nhằm bày tỏ lòng thành kính đối với bậc bề trên trong Tết Hàn thực.
- Các gia đình quây quần chuẩn bị chiếc bánh trôi trắng tinh, cẩn thận nặn thành hình tròn. Sau lễ cúng tổ tiên, mọi người cùng nhau thưởng thức những viên bánh trôi tròn và tận hưởng không khí gia đình trọn vẹn.
2. Mong muốn thời tiết thuận hòa
- Được biết ngày lễ Hàn Thực mang mong muốn cho mùa hạ bớt nóng, ngày mùng 3 tháng 3 hàng năm được chọn lựa hoàn toàn không liên quan đến dương lịch, hay bất kì một quy ước đạo giáo nào mà được chọn theo âm lịch, theo luật âm dương ngũ hành, là ngày đánh dấu sự kết thúc của Mộc khí.
- Món lạnh theo ngũ hành sẽ thuộc Kim, bánh trôi chay màu trắng cũng thuộc Kim. Bên cạnh đó hình dáng của bánh trôi tròn đều, bên trong phần nhân hình vuông, gợi lên câu tục ngữ “mẹ tròn con vuông”.
- Bánh chay vỏ trắng tính dương, phần nhân đậu xanh bên trong vàng tươi sáng mang tính âm, âm dương giao hòa. Dùng bánh trôi, bánh chay trong Tết Hàn Thực thể hiện mong muốn mùa hè không còn oi bức, thời tiết thuận hòa.
IV. Tết hàn thực có phải là tết thanh minh?
- Nhiều người có nghi vấn rằng liệu Tết Hàn Thực và Tết Thanh Minh có phải là một? Nhưng trên thực tế 2 ngày lễ này hoàn toàn tách biệt với nhau.
- Tết Thanh Minh thường được xuất hiện tại các quốc gia như Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên. Ngày lễ này diễn ra trong nhiều ngày, thường bắt đầu vào khoảng ngày 4 hoặc ngày 5 tháng 4 (Dương lịch), kéo dài đến ngày 21 tháng 4.
- Tết Thanh Minh dựa vào ngày dương lịch, nếu xét theo lịch âm thì bắt buộc rơi vào tháng 3, nhưng không có ngày cố định.
- Tết Hàn Thực xuất hiện hàng năm tại các quốc gia như Trung Quốc, miền Bắc Việt Nam, nhưng không kéo dài như Tết Thanh Minh, ngày lễ diễn ra vào ngày 3 tháng 3 (âm lịch).
- Tết Hàn Thực được xét theo âm lịch và diễn ra vào ngày cố định trong năm. Mọi nhà thường làm bánh trôi, bánh chay để dâng lên tổ tiên.
Hy vọng với bài viết mà chúng tôi chia sẻ có thể giúp bạn hiểu rõ hơn tết Hàn thực là gì, nguồn gốc và ý nghĩa của ngày lễ đặc biệt.